Jak chronić dane osobowe w sieci

Zarówno treści publikowane w mediach społecznościowych, jak i zakupy online sprawiają, że Twoje dane osobowe mogą wpaść w niepowołane ręce częściej niż kiedykolwiek. Łatwo powiedzieć, że trzeba „chronić swoje dane osobowe w sieci”, ale w jaki sposób możemy to robić skutecznie, skoro cyberprzestępcy i hakerzy stają się coraz bardziej zdeterminowani i wyrafinowani?

Przygotowaliśmy ten przewodnik z myślą o wskazaniu, na co należy zwracać uwagę: na zdarzające się wycieki danych lub graczy próbujących wykorzystać Twoje informacje. Przedstawiliśmy też najlepsze sposoby ochrony. Dzięki bezpiecznemu przechowywaniu danych w chmurze, kompleksowemu szyfrowaniu, monitorowaniu dark webu i wielu innym funkcjom Dropbox gwarantuje, że nigdy nie znajdziesz się w sytuacji, w której Twoje dane zostaną wykorzystane przeciwko Tobie.

Zanim jednak wyjaśnimy, jak chronić swoje dane osobowe w Internecie, przyjrzyjmy się jednej ważnej kwestii — co właściwie rozumiemy pod pojęciem „danych osobowych”?

Zacznijmy od podstaw: co to są informacje umożliwiające identyfikację osoby?

Pojęcie informacji umożliwiających identyfikację osoby (Personally Identifiable Information, PII) oznacza dowolne dane, które pozwalają na ustalenie tożsamości określonej osoby. Twój adres, adres e-mail i numer telefonu są traktowane jako dane osobowe. Musisz jednak być świadomy również informacji, które nie są powszechnie znane, takich jak adresy IP, urządzenia, na których się logujesz, i strony mediów społecznościowych śledzące twoją aktywność. Poza tym, wraz z upowszechnianiem się technologii rozpoznawania twarzy i odcisków palców, do listy informacji znajdujących się w Internecie dochodzą dane biometryczne.

Niezależnie od naszych chęci nie można uniknąć podawania danych osobowych w Internecie. Niezależnie od tego, czy zamawiasz coś online,czy udostępniasz zdjęcia lub poufne informacje rodzinie, wiedza o tym, jak chronić swoje dane, jest niezbędna.

Jakie są największe zagrożenia dla moich danych osobowych w Internecie?

Tylko w 2023 roku FBI odnotowało ponad 880 000 skarg dotyczących cyberprzestępstw. W tym samym roku straty sięgnęły 12,5 miliarda dolarów.

Oczywiste jest, że cyberprzestępczość staje się coraz powszechniejsza, ponieważ coraz więcej aspektów naszego życia przenosi się do sieci. Oto kilka najważniejszych czyhających na nas zagrożeń:

 

Sprzedaż danych

Na pewno widujesz w Internecie reklamy produktów, które raczej nie były przez Ciebie wyszukiwane, ale pojawiły się w Twoich rozmowach lub... myślach. Doskonale dopasowane reklamy pojawiają się, ponieważ brokerzy danych przeszukują i filtrują ogromne ilości informacji o Tobie, aby sprzedawać je firmom. Oczywiście firmy reklamowe są bardziej zainteresowane Twoim wiekiem i płcią oraz zasobnością Twojego portfela niż adresem czy numerem telefonu, ale tak czy siak podmioty te wykorzystują dane, aby kierować reklamy do klientów o konkretnym profilu.

 

Kradzież tożsamości

Kradzież tożsamości może przebiegać na różnych poziomach. Typowe przykłady to wykorzystanie Twoich danych do wyrobienia karty kredytowej, podszywania się pod Ciebie, szantażowania Ciebie lub Twoich znajomych czy tzw. catfishingu. Co ciekawe, ryzyko kradzieży tożsamości pojawia się już w momencie przypisania numeru PESEL, a z danych wynika, że ten rodzaj cyberprzestępczości staje się coraz powszechniejszy.

 

Phishing

Phishingiem nazywamy oszustwo polegające na tym, że kontaktuje się z Tobą ktoś, kto udaje przedstawiciela faktycznie istniejącej firmy, instytucji finansowej lub organów publicznych. Najczęściej celem tego kontaktu jest wyłudzenie od Ciebie numeru konta lub danych do logowania. 

Klasycznym przykładem jest zagraniczny książę lub dygnitarz, który potrzebuje dostępu do lokalnego konta bankowego, by „przechować” pieniądze. Mimo że ta wersja phishingu stała się już tematem żartów, oszustwa tego typu bywają coraz bardziej wymyślne, a do pierwszego kontaktu często wystarcza Twój adres e-mail lub numer telefonu.

Co cyberprzestępcy mogą zrobić z moimi danymi osobowymi?

Oprócz sytuacji opisanych powyżej, w których Twoje dane mogą zostać sprzedane, wykorzystane niezgodnie z prawem lub użyte przeciwko Tobie, hakerzy i złodzieje mogą podejmować się różnych złośliwych działań, które mogą mieć poważne konsekwencje. Poniżej przedstawiono niektóre sposoby wykorzystania skradzionych informacji:

 

dokonać zakupów online z użyciem Twojej karty kredytowej;

Mogą to być zarówno małe przedmioty, jak i towary o dużej wartości, często sprzedawane na internetowych platformach handlowych lub w serwisach e-commerce. Cyberprzestępcy mogą również stosować technikę znaną jako „carding”, polegającą na sprawdzaniu numerów skradzionych kart na tanich przedmiotach, aby sprawdzić, które z nich są nadal aktywne.

 

zaciągnąć rujnujące pożyczki w Twoim imieniu;

Ten rodzaj kradzieży tożsamości może mieć poważne konsekwencje finansowe, w tym narastanie długów, o których ofiara nie wie do momentu, aż jest za późno. Brak spłaty tych pożyczek może poważnie zaszkodzić zdolności kredytowej ofiary, utrudniając jej uzyskanie pożyczek lub kredytów hipotecznych w przyszłości.

 

zwrócić się do Twoich kontaktów i poprosić o pieniądze

Cyberprzestępcy mogą podszywać się pod Ciebie, włamując się na Twoje konta e-mail lub konta w mediach społecznościowych. Po uzyskaniu dostępu mogą wysyłać wiadomości do Twoich kontaktów, pod fałszywymi pretekstami prosząc o pieniądze lub pomoc finansową. Może to prowadzić do utraty zaufania wśród przyjaciół i rodziny, a także do strat finansowych.

 

przejąć i zablokować Twoje konta, a następnie szantażować Cię

Hakerzy uzyskują dostęp do kont internetowych ofiar (np. poczty e-mail, mediów społecznościowych lub bankowości) poprzez kradzież haseł lub stosując techniki phishingu. Po przejęciu kontroli mogą zablokować ofierze dostęp do jej własnego konta, utrudniając jej odzyskanie dostępu. 

Jak chronić dane osobowe w internecie

Zależnie od usługi będziesz mieć do dyspozycji różne metody zabezpieczenia danych i zwiększenia cyberbezpieczeństwa:

 

Skrzynka e-mail

Konfigurując nowe konto e-mail, nie podawaj kluczowych informacji w jego adresie, nawet jeśli stało się to normą. Łatwo na przykład domyślić się, że posiadacz adresu jankowalski90@poczta.com to Jan Kowalski urodzony w 1990 r.

Jeśli możesz, unikaj przesyłania pocztą elektroniczną ważnych informacji i dokumentów. Zamiast tego zapisz je w bezpiecznym magazynie w chmurze, takim jak Dropbox, i wyślij łącze udostępnione do tego pliku. 

Nie otwieraj żadnej wiadomości e-mail ani nie klikaj żadnego łącza, jeśli nie masz pewności, kim jest nadawca. Nie pobieraj też żadnych załączników od nieznanych nadawców. Jeśli oficjalna organizacja wyśle do Ciebie wiadomość e-mail z prośbą o pobranie czegoś lub udostępnienie informacji, powinieneś zadzwonić do niej bezpośrednio, aby potwierdzić tę prośbę. Wiele osób nie rozpoczyna korespondencji wysyłaniem wiadomości e-mail.

 

Media społecznościowe

Media społecznościowe są często słabym punktem naszej obecności w Internecie. Wystarczy rzut oka, by zyskać dostęp do wielu danych osobowych –od miejsca zamieszkania i wieku przez stanowisko czy godziny pracy po informacje o wyjeździe na wakacje – co może narazić Cię na włamanie.

Upewnij się, że znasz wszystkie ustawienia swojego konta dotyczące prywatności danych, i jeśli to możliwe, wybierz konto prywatne. Jeśli nie ma takiej możliwości, postaraj się nie ujawniać za wiele – na przykład zaczekaj z udostępnieniem zdjęć z wakacji do czasu swojego powrotu.

Nie pokazuj żadnych wrażliwych informacji na swoich selfie czy innych zdjęciach. Choć to zaskakujące, przestępcy mają swoje sposoby, by tą drogą pozyskać jak najwięcej informacji o Tobie, i są bardzo zdeterminowani.

Przechowywanie i udostępnianie zdjęć w usłudze w chmurze, takiej jak Dropbox, gwarantuje, że nikt bez pozwolenia ich nie zobaczy. Ponadto organizowanie wszystkich zdjęć w chmurze ma dodatkową zaletę w postaci czasu na edycję i wybranie ulubionych przed udostępnieniem ich światu. 

Chcesz usunąć zdjęcia, które już zostały przesłane na Facebooka, ale nie chcesz stracić ich na zawsze? Korzystając z narzędzia Facebooka do transferu danych, możesz zaimportować swoje zdjęcia i filmy z Facebooka na konto Dropbox.

 

Używanie kart kredytowych lub debetowych online

Wszyscy mamy ulubione sklepy internetowe, w których regularnie robimy zakupy. Wpisywanie danych za każdym razem może być męczące, ale warto to robić. Jeśli zapiszesz w Internecie dane swojej karty kredytowej, to do pełnego dostępu do Twoich środków przestępcom wystarczy uzyskanie Twojego adresu e-mail i hasła do sklepu. Dotyczy to również Twojej przeglądarki internetowej. Jeśli zapiszesz dane swojej karty w przeglądarce, każdy, kto uzyska dostęp do Twojego profilu w przeglądarce, będzie miał do nich dostęp. Jeśli korzystasz z publicznej sieci Wi-Fi, która może nie posiadać solidnych środków bezpieczeństwa, Twoje dane osobowe są jeszcze bardziej narażone.

Jeśli musisz użyć karty kredytowej, aby kupić lub zarezerwować coś w Internecie, sprawdź, czy Twój bank oferuje dodatkowe funkcje zwiększające bezpieczeństwo. Proste i skuteczne środki ostrożności, takie jak uwierzytelnianie wieloskładnikowe, są prawdopodobnie dostępne. Dzieje się tak, gdy oprócz hasła potrzebny jest unikalny numer użytkownika lub proces logowania na wielu urządzeniach. W ten sposób, nawet jeśli przestępca zdobędzie Twoje hasło, numer telefonu, datę urodzenia itp., nie dotrze nigdzie, jeśli nie będzie miał również Twojego telefonu.

Jeśli zależy Ci na wygodzie przechowywania wrażliwych informacji w Internecie, łatwym i bezpiecznym rozwiązaniem jest zapisywanie wszystkiego w obszarze Dropbox Vault. Vault to chroniony kodem PIN folder znajdujący się na Twoim koncie Dropbox, do którego dostęp masz w każdej chwili na dowolnym urządzeniu. To doskonałe miejsce do przechowywania dokumentacji medycznej, dokumentów finansowych, dokumentów prawnych i innych.

 

Z menedżerem haseł

Chociaż może się to wydawać uciążliwe, staraj się używać różnych haseł na poszczególnych kontach. To normalne, że trudno zapamiętać dziesiątki silnych haseł, ale jest to konieczne – zwłaszcza w przypadku kont e-mail i stron, na których podajesz dane karty kredytowej. 

Najpierw sprawdź obecnie stosowane hasła, aby się upewnić, że korzystasz z maksymalnej ochrony. Niektóre narzędzia do zarządzania hasłami mają wbudowaną funkcję sprawdzania haseł, dzięki czemu można łatwo ocenić poziom bezpieczeństwa hasła — od „Słabego” do „Bardzo silnego”. Możesz tu również automatycznie generować hasła.

Możesz również ułatwić sobie ochronę przed hakerami, używając menedżera haseł, aby bezpiecznie logować się na wszystkich swoich urządzeniach i platformach. Menedżer haseł tworzy i przechowuje unikalne hasła dla wszystkich Twoich logowań. Dzięki temu nie musisz się martwić, że o czymś zapomnisz i że ktoś uzyska dostęp do Twoich kont.

 

Kopie zapasowe

Może się zdarzyć, że przypadkowo pobierzesz załącznik lub w Twoich zabezpieczeniach pojawi się luka, co spowoduje przejęcie Twojego komputera przez ransomware lub złośliwe oprogramowanie. Ransomware to wirus, który blokuje dostęp do plików. Atakujący może je przywrócić wyłącznie po zapłaceniu okupu. FBI stanowczo odradza takie działanie.

Istnieją programy, które są w stanie usunąć wirusa z komputera, ale może się zdarzyć, że nie da się odzyskać Twoich plików. Jeśli jednak masz kopię zapasową uzyskaną przy użyciu bezpiecznego rozwiązania do tworzenia kopii zapasowych plików w chmurze, takiego jak Dropbox, Twoje pliki będą bezpieczne, a Ty nadal będziesz mieć do nich dostęp.

Łatwo chroń swoje dane osobowe online dzięki Dropbox

Znasz już zagrożenia i narzędzia potrzebne do zapewnienia sobie ochrony – nadszedł więc czas na podjęcie działań! 

Na szczęście początek jest łatwiejszy, niż myślisz. Oczywiście, zmiana nawyków związanych z korzystaniem z sieci wymaga czasu i wysiłku. Ale dzięki Dropbox Twoje dokumenty są bezpiecznie przechowywane w chmurze— a zabezpieczenie treści hasłamii wygaśnięciami łączy jest tak proste, jak kilka kliknięć. Możesz nawet tworzyć kopie zapasowe plików i folderów w chmurze i łatwo je odzyskać, jeśli coś pójdzie nie tak.