Pracując nad złożonymi projektami, trudno jest zdefiniować sukces, zwłaszcza gdy w zespole nie ma jednomyślności.
Czasami Twój zespół nie potrzebuje wielkich czy zbyt technicznych interwencji, aby osiągnąć cele. Zamiast tego jasne i wykonalne parametry, takie jak cele SMART, mogą być o wiele skuteczniejsze.
Wszystko, co musisz wiedzieć o celach SMART, znajdziesz w naszym kompleksowym przewodniku, zaczynającym się od definicji celów SMART.
Czym są cele SMART?
SMART to metoda służąca do wyznaczania szczegółowych, mierzalnych, osiągalnych, istotnych i określonych w czasie celów. SMART to zestaw kryteriów doboru celów, który pomoże członkom Twojego zespołu zwiększyć szanse realizacji swoich zamierzeń. Wsparcie zespołu w wyznaczaniu i realizacji celów to jeden z najlepszych sposobów na utrzymanie motywacji pracowników na wysokim poziomie, zapewnienie bieżącej informacji zwrotnej w odniesieniu do ich pracy oraz dostosowanie zadań poszczególnych członków zespołu do strategii firmy.
Cele SMART – definicja
SMART to akronim angielskich słów opisujących optymalne cele biznesowe, szczególnie w kontekście zarządzania projektami, kampanii marketingowych, weryfikacji wyników oraz rozwoju osobistego.
Co zatem oznacza sam akronim? Warto wspomnieć, że w zależności od źródła rozwinięcie liter może się różnić, w związku z czym można spodziewać się pewnych rozbieżności między istniejącymi wersjami metody SMART. Jednakże kryteria SMART są ogólnie rozumiane jako:
- Skonkretny
- Mierzalny
- Osiągalny
- Odpowiedni
- Ograniczony czasowo
Przyjrzyjmy się każdemu z nich bardziej szczegółowo.
Specyficzny
Ogólne cele nie wystarczą. Musisz dokładnie i jednoznacznie określić, co chcesz osiągnąć. Zadaj sobie następujące pytania: kto, co, kiedy, jakie i dlaczego. Rozważ następujące aspekty:
- Kto musi zostać zaangażowany?
- Co starasz się osiągnąć?
- Kiedy musisz to zrobić?
- Jakie przeszkody musisz pokonać i jakie wymagania spełnić?
- Dlaczego stawiasz przed sobą ten cel?
Odpowiedz na powyższe pytania tak szczegółowo, jak to tylko możliwe.
Wymierny
Mierzalny (ang. measurable): Określ kryteria, na podstawie których zmierzysz, jak postępuje realizacja celu. Wyznaczając mierzalny cel, pamiętaj o określeniu wskaźników, według których będziesz oceniać postęp, oraz o ustaleniu kamieni milowych, które wyznaczą ukończenie poszczególnych etapów.
Osiągalny
Czy cel jest osiągalny? Zastanów się, czy Twój cel można rzeczywiście osiągnąć, zestawiając czas, wysiłek i koszty, jakich będzie on wymagał, z korzyściami z niego płynącymi, a także biorąc pod uwagę inne cele, które mogą być w danym momencie priorytetami dla Twojego biznesu.
Warto również przemyśleć, co należałoby zrobić, aby osiągnąć cel, oraz czy masz do dyspozycji konieczne do tego narzędzia i umiejętności. Jeśli nie, jak trudno byłoby je zdobyć? Wyznaczanie zuchwałych celów niekoniecznie musi prowadzić do porażki, ale jeśli nie ma realnych szans na ich osiągnięcie, warto zastanowić się nad ich weryfikacją.
Odpowiedni
Zastanów się nad istotnością celu w kontekście całej organizacji. Czy jest to rozsądne i realistyczne, biorąc pod uwagę twoje zasoby? Czy jest oparty na wynikach?
Na przykład, jeśli chcesz nauczyć się obsługi nowego oprogramowania księgowego, zastanów się, czy jest ono przydatne w kontekście Twojej pracy i całej firmy. Jeśli zaś wprowadzasz nową linię produktów, zastanów się, czy jest ona spójna z celami strategicznymi firmy.
Ograniczony czasowo
Wszystko zależy od czasu. Wyznacz termin realizacji celu i zadaj sobie pytanie, co konkretnie jesteś w stanie osiągnąć w tym czasie. Upewnij się, że terminy są realne, ale zarazem elastyczne. Mimo że ważne jest poczucie mobilizacji, sprowadzanie realizacji celu do ścigania się z czasem raczej nie przyniesie korzyści Twojemu zespołowi ani reszcie organizacji.
Czym są cele SMART?
Zgłębiając temat wyznaczania celów SMART, możesz spotkać się z określeniem "cele SMARTER" (bardziej SMART). Metoda SMARTER rozszerza cele SMART o dwie litery: "E" od "Evaluate" (oceniaj) oraz "R" od "Readjust" (dostosuj).
Mówiąc prościej, dodanie tych dwóch liter zakłada weryfikację i ulepszanie celów wyznaczonych według metodologii SMART oraz pozwala wyciągnąć z niej maksimum korzyści. Pamiętaj o regularnej ocenie celów i ich odpowiednim dostosowywaniu w przypadku zauważenia powtarzających się problemów.
Jakie korzyści daje wyznaczanie celów SMART?
Metoda SMART pozwala wyznaczać cele w jasny sposób i koncentrować się na tym, co istotne. Mało precyzyjne cele bez jasnego planu działania są szybko porzucane – więcej uwagi poświęca się bardziej konkretnym celom.
Metoda SMART pomaga ustalić, co jest ważne dla osiągnięcia celów i jak to zrobić. Jest to proste, łatwe do zrozumienia i nie wymaga drogich narzędzi — wystarczy efektywna współpraca i silna praca zespołowa. Oznacza to, że jest to rozwiązanie praktycznie dla każdej organizacji – od globalnych tytanów przez nowoczesne start-upy po małe, rodzinne sklepiki.
Kluczową cechą celów SMART jest ich mierzalność, oznaczająca łatwość ich monitorowania. Dzięki temu kryterium cele SMART pomogą Ci łatwo dostrzec moment, w którym zaczniesz zbaczać z właściwego kursu. Oznacza to, że możesz zareagować szybciej i dokonać niezbędnych zmian, gdy istnieje ryzyko, że cel stanie się nieosiągalny.
Stosując metodę SMART, wyznaczysz sobie cele, dzięki którym osiągniesz sukces. Jeśli więc chcesz wprowadzić nowy sposób wyznaczania celów w swojej organizacji, metoda SMART może być skutecznym i niedrogim rozwiązaniem, którego szukasz.
Przykłady celów SMART
Przedsiębiorstwa często stosują cele SMART w celu usprawnienia zarządzania wydajnością. Przyjrzyjmy się kilku przykładom wykorzystania celów SMART.
Przykład celu SMART nr 1: Zwiększyć ruch na stronie o 20% do końca roku
Powierzenie członkowi zespołu zadania zwiększenia ruchu na stronie może mieć istotny wpływ na wynik finansowy firmy, jako że może pomóc jej dotrzeć do nowych klientów i zdobyć więcej nowych leadów.
- Sprecyzowany – Zwiększyć ruch na stronie co najmniej o 20% do końca roku.
- Mierzalne – mierz postępy na bieżąco za pomocą narzędzi do sprawdzania ruchu w sieci, np. Google Analytics.
- Osiągalny – Twój zespół zna już odpowiednie narzędzia i techniki marketingu cyfrowego potrzebne do osiągnięcia tego celu.
- Istotny – Zwiększony ruch na stronie może pomóc firmie zwiększyć przychody i zasięg działalności.
- Określony w czasie – ustal termin realizacji tego celu na koniec roku i określ miesięczne kamienie milowe, aby upewnić się, że postęp jest realizowany.
Przykład celu SMART nr 2: Spłacić 20 000 USD długu w ciągu 24 miesięcy.
Wyznaczanie celów finansowych to świetny sposób na zyskanie kontroli nad finansami. Spłata zadłużenia firmy to dobry pierwszy krok do wprowadzenia celów SMART w zakresie zarządzania finansami.
- Sprecyzowany – Spłacić 20 000 USD zadłużenia firmy.
- Mierzalny – Monitorowanie comiesięcznych lub cotygodniowych postępów za pomocą narzędzi księgowych.
- Osiągalny – Optymalizacja procesu zarządzania należnościami – by były one spłacane terminowo i w całości – sprawi, że uregulowanie 20 000 USD będzie osiągalnym celem.
- Istotny – Spłata zadłużenia firmy zapewni jej najlepszą z możliwych sytuację finansową, umożliwiającą dalsze inwestycje w rozwój biznesu i nabywanie nowych aktywów.
- Ograniczone czasowo – ustalaj kamienie milowe co trzy miesiące w ciągu 24 miesięcy, aby mieć pewność, że jesteś na dobrej drodze do ich realizacji.
Przykład celu SMART nr 3: Poprawić znajomość oprogramowania księgowego w ciągu sześciu miesięcy
Kolejnym praktycznym celem SMART może być poprawa znajomości określonego oprogramowania (np. Salesforce) przez jednego z członków zespołu – tak by zwiększyć wydajność jego pracy.
- Sprecyzowany – Poprawić znajomość obsługi oprogramowania Salesforce, tak aby wykazać wyraźny postęp podczas kolejnej oceny okresowej.
- Mierzalne – podczas kolejnej oceny kandydaci powinni być w stanie wykazać się biegłością w zakresie kluczowych funkcji Salesforce. Powinien też uzyskać certyfikat potwierdzający zdobycie nowych umiejętności.
- Osiągalny – Cel poprawy znajomości Salesforce będzie osiągalny, jeśli dany pracownik przeznaczy na jego realizację określoną ilość czasu w tygodniu i zrobi to w porozumieniu z innymi członkami zespołu.
- Istotny – Praca z oprogramowaniem Salesforce to istotna część zadań pracownika. Dzięki doskonaleniu swoich umiejętności pracownicy mogą skuteczniej wspierać swoich kolegów i rozwijać się na swoim stanowisku w firmie.
- Ograniczony czasowo – termin sześciu miesięcy zapewni im wystarczająco dużo czasu na opanowanie obsługi Salesforce.
Jak pisać cele SMART
Istnieje wiele narzędzi i rozwiązań, które mogą pomóc Ci wyznaczać, monitorować i realizować cele SMART. Zacznij od stworzenia optymalnego szablonu osi czasu za pomocą Dropbox w celu śledzenia postępu pracy zespołu i zarządzania zadaniami. Twórz listy zadań, dziel się pomysłami z kolegami i koleżankami oraz pilnuj terminowości zadań wykonywanych w ramach realizacji celów SMART.
Dropbox oferuje również szablon do planowania projektów, dzięki któremu cały zespół może być zawsze na bieżąco.
To prosty sposób zarządzania całym procesem wyznaczania celów SMART. Od określania celów i ustalania terminów po dodawanie poszczególnych zadań i zbieranie informacji zwrotnych – platforma Dropbox umożliwi bycie na bieżąco każdemu członkowi zespołu.
Cele SMART stanowią efektywny, prosty i ekonomiczny sposób wyznaczania celów w firmie. Niezależnie od tego, czy masz bardzo konkretny cel biznesowy – na przykład wzrost udziału w rynku o 5% do końca roku – czy po prostu szukasz lepszego sposobu zarządzania wynikami pracowników, wyznaczanie celów SMART może być dla Ciebie idealnym rozwiązaniem.
