การเรียนรู้ทางไกลและการศึกษาแบบกระจายตัวเป็นต้นแบบสำหรับอนาคตหรือไม่

การศึกษากำลังเปลี่ยนแปลง

โลกที่ยังคงต้องปิดอยู่ได้เปลี่ยนแปลงมุมมองของผู้คนว่าเรื่องใดที่สำคัญและไม่สำคัญ การออกไปรับประทานอาหารค่ำในคืนวันศุกร์ เป็นเรื่องที่เราคิดถึงเหลือเกิน แต่ไม่ไปก็ไม่ตาย จะไปตัดผมกับช่างมืออาชีพก็ไม่ได้ แต่ถึงตัดเองแล้วจะเบี้ยวไปบ้าง เดี๋ยวผมก็ยาวคืน การตกงานและผลกระทบทางเศรษฐกิจ ก็ร้ายแรงอยู่ และจะส่งผลกระทบถาวรต่อคนจำนวนมาก แต่โดยรวมแล้วภาวะเศรษฐกิจถดถอยทั่วโลกครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรก และก็จะไม่ใช่ครั้งสุดท้าย เศรษฐกิจจะดีขึ้นในระยะยาว

ต่างจากผมที่ตัดไปซึ่งงอกใหม่ได้ รายได้ที่หดหายไปซึ่งเพิ่มกลับมาได้ แต่ปีการศึกษาของเยาวชนในวัยกำลังเติบโตไม่มีทางที่จะหวนกลับคืนมาได้ คุณมีโอกาสเพียงครั้งเดียวที่จะได้เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และเรียนรู้ความแตกต่างระหว่างหินออบซิเดียนกับหินตะกอน หากคุณโชคดีมากๆ ก็จะได้ไปทัศนศึกษาอีกด้วย ห้องแล็บชีววิทยาของนักศึกษาปี 1 ที่จะได้ลองผิดลองถูกกับตะเกียงบุนเซนก็มีเพียงโอกาสเดียวเช่นกัน

โควิด-19 ได้เปลี่ยนแปลงวิธีการของการศึกษาในปี 2020 ไป โดยโรงเรียนของเด็กกว่าพันล้านคนถูกปิดลงและส่งกระทบต่อนักเรียนนักศึกษา 90% ทั่วโลก ผู้ปกครองพยายามใช้การศึกษาที่บ้านมาช่วยและครูทุกระดับชั้นก็พยายามที่จะรักษาหลักสูตรให้มีประสิทธิภาพมากน้อยเท่าที่จะทำได้ Laura เพื่อนคนหนึ่งของฉันซึ่งเป็นครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เล่าให้ฉันฟังว่าการทำให้เด็กๆ มีส่วนร่วมผ่านทางวิดีโอนั้นเป็นเรื่องยากแค่ไหน “เด็กๆ แค่อยากอวดของเล่นของตัวเองให้ฉันดู” Laura กล่าว

การสูญเสียภาคเรียนหนึ่งหรือเกรดทั้งหมดอาจรู้สึกแย่ยิ่งกว่าไตรมาสทางการเงินของธุรกิจเสียอีก และเนื่องจากไม่ทราบว่าไวรัสจะกลับมาระบาดอีกหรือไม่ จึงไม่แน่ชัดว่าโรงเรียนจะต้องปิดไปอีกนานแค่ไหน

สำหรับตอนนี้ผู้ที่โชคดีพอที่จะมีทรัพยากรต้องพึ่งพาเทคโนโลยี ถึงอย่างนั้น Christina Paxson อธิการบดีของ Brown University บอกกับ New York Times ว่าไม่มีสิ่งใดที่สามารถทดแทน “การโต้วาทีทางปัญญาที่ดุเดือดซึ่งไม่เหมือนเดิมเมื่อต้องจัดกันผ่าน Zoom โอกาสในการวิจัยในห้องปฏิบัติการและห้องสมุดของมหาวิทยาลัย และปฏิสัมพันธ์ส่วนตัวระหว่างนักเรียนที่มีมุมมองและประสบการณ์ชีวิตที่แตกต่างกัน” ได้อย่างเต็มรูปแบบ แต่เราพบว่าโรงเรียน นักการศึกษา และนักเรียนต่างพึ่งพาเทคโนโลยีเพื่อช่วยเสริมการเรียนการสอนมากเป็นพิเศษในขณะนี้ และอาจมีการใช้กันต่อไปยาวนานเกินกว่าปี 2020

Ezio Blasetti ผู้เป็นอาจารย์ในหลักสูตรสถาปัตยกรรมบัณฑิตที่โรงเรียนการออกแบบ Stuart Weitzman แห่งมหาวิทยาลัย Pennsylvania ซึ่งปัจจุบันสอนวิชาสัมมนา Computational Composite Form ถ้าจะพูดให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ นักศึกษาสถาปัตยกรรมของเขาเรียนเขียนโปรแกรมหุ่นยนต์เพื่อสร้างอาคาร เดิมทีชั้นเรียนกำลังสร้างผลงานจัดวางสำหรับงาน Venice Biennale ซึ่งเป็นหนึ่งในงานสถาปัตยกรรมที่ได้รับความสนใจมากที่สุดในโลก แต่ตอนนี้งานกิจกรรมนั้นอาจถูกยกเลิกเนื่องจากอิตาลียังคงอยู่ในช่วงฟื้นตัวจากโรคระบาด อย่างไรก็ตาม นักศึกษาจะยังคงได้เรียนรู้ต่อไป เนื่องจากชั้นเรียนนี้เป็นการสำรวจทั้งในด้านศิลปะและสาขาวิชาวิศวกรรมและคณิตศาสตร์ด้านเทคนิคขั้นสูง

นับตั้งแต่ Penn ปิดวิทยาเขตเมื่อวันที่ 11 มีนาคม ซึ่งรวมถึงห้องปฏิบัติการหุ่นยนต์ที่นักศึกษาใช้ทดสอบและประดิษฐ์หุ่นยนต์ขึ้นมา ชั้นเรียนของ Blasetti ก็ได้ย้ายไปยัง Dropbox และ Zoom แบบเสมือนจริงแล้ว วาระการเรียน การบ้าน และการแบ่งปันทรัพย์สินและความคิดจะเกิดขึ้นใน Dropbox Paper

“Dropbox เป็นเครื่องมือสำคัญอย่างยิ่งที่ช่วยให้ผมนำชั้นเรียนกลับมาเรียนด้วยกันอีกครั้ง” Ezio กล่าว “ศักยภาพของ Dropbox มีมากกว่าแค่การรวบรวมข้อมูลไว้ในที่เดียว เราใช้ Dropbox เป็นที่รวบรวมความคิดต่างๆ มากมายที่ใช้ได้หรืออาจใช้ไม่ได้ในวัฏจักรโครงการ และเป็นจุดเริ่มต้นของการอภิปราย”

“Dropbox Paper เลียนแบบข้อดีของพื้นที่ทำงานจริง” Kevin He นักศึกษามหาวิทยาลัยเพนน์กล่าวเสริม “วิธีที่คุณสามารถแบ่งปันเป็นกลุ่ม มีประวัติการแก้ไข ฉันเริ่มมองเห็นว่าเทคโนโลยีมีข้อได้เปรียบอย่างไร เราสามารถปรับปรุงเวิร์กโฟลว์ของเราได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเรามักทำงานกับไฟล์ขนาดใหญ่ซึ่งไม่สามารถส่งอีเมลไปมาได้ ดังนั้นเราจึงพบว่ามันใช้งานง่ายและมีประโยชน์จริงๆ”

ในขณะที่ทุกคนอยู่คนละที่ ชั้นเรียนใช้ Paper เป็นสถานที่นัดพบเสมือนจริงเพื่อมารวมตัวกัน แม้ว่าจะหมายความว่านักศึกษาจะ “เห็น” อาจารย์มากกว่าปกติก็ตาม “รู้สึกเหมือนว่าความฉับไวเป็นการเปลี่ยนแปลงที่น่าทึ่งที่สุด” นักศึกษา James Billingsley กล่าว “ผู้สอนสามารถเข้าไปและเริ่มมีส่วนร่วมกับงานเมื่อใดก็ได้”

Billingsley กล่าวต่อว่า “มันเป็นหนึ่งในรูปแบบของความสัมพันธ์ที่เรายังไม่มีบรรทัดฐาน” บางครั้งมันก็น่าแปลกใจ เช่น การคุยเรื่องงานแบบสบายๆ กับนักศึกษาที่ทำงานร่วมกับคนอื่น แล้วมีอาจารย์เข้ามาทักทันที ในขณะเดียวกันก็เป็นสถานที่ที่ใกล้ชิดกันมากขึ้นและน้อยลงกว่าชั้นเรียนปกติของเรา ซึ่งเป็นความรู้สึกที่แปลก แต่ก็เจ๋งเมื่อเราอยู่แยกกัน

สำหรับข้อดีและข้อเสียของการศึกษาแบบกระจายตัวในขณะนี้ Ezio มองว่ามีศักยภาพในการขยายตัว “การสนทนาเรื่องโอกาสก็เป็นเรื่องสำคัญ จริงอยู่ที่หลายคนทั่วโลกไม่สามารถเข้าถึงคอมพิวเตอร์หรืออินเทอร์เน็ตได้ แต่แทนที่จะบอกว่าประเด็นนั้นเป็นแง่ลบของเทคโนโลยี ผมคิดว่าเราควรให้ความสำคัญกับการเพิ่มการแพร่กระจายของเทคโนโลยีด้วยวิธีที่ประหยัดกว่า”

“โครงสร้างพื้นฐานที่เหมาะสมจะทำให้เรามีศักยภาพมากในการปรับขนาดและทำให้การศึกษามีความเสมอภาค” —Ezio กล่าว “ขณะนี้มีการทดลองซึ่งให้ผู้คนสามารถจัดการชั้นเรียนด้วยตนเองได้ไม่ว่าจะมาจากที่ใด โดยมีการแปลเป็นภาษาต่างๆ ถึง 40 ภาษา อาจารย์ไม่รู้ด้วยซ้ำว่ามีคนเข้าร่วมกี่คน เมื่อนึกถึงผู้คนในเขตสงครามที่เข้าร่วมชั้นเรียนออนไลน์ คุณก็คงจินตนาการได้ว่าเขาคงมีชีวิตที่แตกต่างไปอย่างสิ้นเชิง นักการศึกษาได้พูดคุยเกี่ยวกับเรื่องนี้มาหลายปีแล้ว แต่ตอนนี้ที่เรากำลังรับมือกับโรคระบาดนี้ทำให้แนวคิดเริ่มออกมาเป็นการปฏิบัติจริงมากขึ้น”

ดร. คริสตินา ฮัน รู้สึกหงุดหงิดกับข้อมูลผิดๆ ที่คนไข้ของเธอได้รับ ในฐานะแพทย์ที่ดูแลการตั้งครรภ์เสี่ยงสูงและรองศาสตราจารย์ที่โรงเรียนแพทย์ UCLA เธอไม่สามารถนั่งเฉย ๆ ขณะสับสนและข้อมูลเท็จเกี่ยวกับลักษณะของ COVID-19 ที่แพร่กระจายไปทั่วอินเทอร์เน็ตได้

Christina เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ และเธอเพิ่งโพสต์โฟลเดอร์สาธารณะใน Dropbox ที่มีสิ่งพิมพ์ แนวทางปฏิบัติ และการนำเสนอเกี่ยวกับการตั้งครรภ์ระหว่างเกิดโรคระบาด “ฉันใช้ Dropbox ทั้งในเรื่องส่วนตัวและในการทำงานมานานมากแล้ว” Christina กล่าว “Dropbox เป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและมีประสิทธิภาพที่สุดในการจัดเก็บโฟลเดอร์และเอกสารที่ใช้งานอยู่ซึ่งเพื่อนร่วมงาน ผู้รับการฝึกอบรม และผู้ป่วยของฉันสามารถเข้าถึงได้แบบเรียลไทม์ ฉันไม่เคยคิดว่าฉันจะแชร์โฟลเดอร์ Dropbox แบบสาธารณะอย่างที่ฉันทำ แต่สำหรับฉัน Dropbox เป็นวิธีที่ง่ายในการให้ข้อมูลโดยละเอียดแก่ผู้คนจำนวนมาก”

“ในฐานะนักวิจัย แพทย์ และผู้สนับสนุนด้านสาธารณสุข ฉันรู้สึกว่าจำเป็นต้องแบ่งปันความรู้ทางวิทยาศาสตร์ในช่วงเวลาที่ผู้คนกังวลกันเป็นอย่างมากถึงเรื่องสุขภาพของตนเองและคนรอบข้าง” Christina กล่าว “ตอนนี้เราต้องให้วิทยาศาสตร์นำทางเรา และฉันคิดว่าการแบ่งปันข้อมูลในวงกว้าง มีประสิทธิภาพ และเป็นระบบนั้นเป็นสิ่งสำคัญ”

โรงเรียนการออกแบบของ RIT เป็นหนึ่งในสถาบันที่ดีที่สุดในประเทศ และนักออกแบบก็มักเป็นผู้มีวิสัยทัศน์ก้าวไกล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ Miguel Cardona แห่ง RIT ซึ่งเป็นผู้เผยแพร่การใช้ Dropbox, Slack, Figma และ Zoom มานานหลายปีจึงไม่แปลกใจเลยที่การเปลี่ยนไปใช้การศึกษาแบบกระจายตัวนั้นค่อนข้างราบรื่น

“สาขาของเราคิดมานานแล้วว่าความคล่องตัวเป็นสิ่งสำคัญ” Miguel กล่าว “ไม่มีใครคาดเดาได้ว่าจะเกิดสถานการณ์นี้ แต่โชคดีที่เราคุ้นเคยกับการพูดคุย แบ่งปัน และทำงานร่วมกันทางออนไลน์เป็นอย่างดีอยู่แล้ว”

Cardona ผู้ใช้ Dropbox Paper ตั้งแต่ปี 2016 สามารถจัดระเบียบวาระการเรียน การเข้าร่วมชั้นเรียน รายการที่ต้องทำของนักเรียน ลิงก์ไฟล์ Figma และ Dropbox ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับโครงการ และแม้แต่อีโมจิที่นักเรียนชื่นชอบใน Paper ได้เป็นอย่างดี “การมีไฟล์การออกแบบอยู่ในที่เดียวกับข้อเสนอแนะนั้นเป็นเรื่องดี เพราะนักเรียนสามารถดำเนินการทีละจุดตามบริบทที่ถูกต้องได้”

Miguel คิดว่า Paper มีประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับชั้นเรียนขนาดใหญ่ แม้กระทั่งก่อนเกิดโรคระบาด “ในการบรรยายขนาดใหญ่ นักศึกษาไม่ค่อยมีโอกาสร่วมแสดงความคิดเห็นจึงไม่ค่อยโต้ตอบกันมากนักในสภาพแวดล้อมที่มีเพื่อนร่วมห้องจำนวนมาก แต่เมื่อใช้ Paper นักศึกษาสามารถแบ่งปันความคิดได้แบบเรียลไทม์ ในขณะที่นักศึกษาคนอื่นนำเสนอ”

การผสานรวม Dropbox เข้ากับเครื่องมือยังช่วยในการเปลี่ยนผ่านอีกด้วย “การมี Zoom ให้ใช้สำรองการบรรยายเป็นสิ่งล้ำค่าอย่างยิ่งในช่วงโควิด-19 ฉันสามารถเปลี่ยนจากการเรียนการสอนแบบต่อหน้าเป็นออนไลน์ได้โดยไม่มีสะดุด นักศึกษาทุกคนรู้แล้วว่าต้องไปที่ไหนและรู้สึกพร้อมและมั่นใจในสิ่งที่ตัวเองทำ” Cardona กล่าว

นอกจากนี้ Miguel ยังเห็นประโยชน์ของการศึกษาแบบกระจายตัวที่นอกเหนือไปจากการปฏิบัติตามการเว้นระยะห่างทางสังคม “เหตุผลหนึ่งที่ผมใช้ Dropbox Paper ในห้องเรียนคือเพื่อประโยชน์ของนักศึกษาที่หูหนวกและมีปัญหาทางการได้ยิน หากผมกำลังสาธิต นักศึกษาจะเรียนรู้ได้ดีกว่ามากเมื่อผมคัดลอกภาพหน้าจอแล้ววางลงในเอกสาร Paper พร้อมเขียนความคิดเห็น ในขณะที่เรากำลังทำงานอยู่ นักศึกษาสามารถติดตามเนื้อหาและโพสต์คำถามได้ เรากำลังนำรูปแบบเหล่านี้มาใช้เพื่อทำให้แนวคิดของหลักสูตรสามารถเข้าถึงได้มากขึ้นในช่วงเวลาที่เรากำหนดความหมายของ ‘ห้องเรียน’ ใหม่อีกครั้ง”

“ผมสอนนักศึกษาต่างชาติด้วย ดังนั้นการสร้างสภาพแวดล้อมแบบกระจายตัวนี้จึงเป็นประโยชน์ต่อตัวนักศึกษา เพราะนักศึกษากำลังยุ่งกับความไม่แน่นอนและความวุ่นวายในการเดินทางกลับมายังวิทยาเขต” Miguel กล่าว “ไม่มีใครอยากให้โรคระบาดนี้แพร่ต่อไปอีก แต่ผมคิดว่าความจำเป็นได้ก่อให้เกิดนวัตกรรมที่นักการศึกษาจำนวนมากต่างมองหากันมาสักพักแล้ว”

เทคโนโลยีเป็นกุญแจสำคัญสู่อนาคตของการศึกษา

การศึกษาแบบกระจายตัวไม่ใช่ทางเลือกที่สมบูรณ์แบบ นักเรียน นักศึกษา คณาจารย์ และผู้ปกครองทั่วโลกต่างอยากให้โรงเรียนกลับมาเปิดเรียนได้อีกครั้งโดยไว โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเด็กเล็ก ไม่มีนักการศึกษาคนใดข้างต้นที่จะแนะนำให้ผู้ที่มีโอกาสเลือกเข้ารับการศึกษาแบบกระจายตัวแทนการเรียนรู้แบบต่อหน้าไปตลอด (ไม่ใช่ว่าจะเป็นไปได้ด้วยซ้ำ แม้ว่าเป้าหมายของเทคโนโลยีคือการขยายขนาด แต่มีเพียง 60% ของประชากรโลกที่เข้าถึงอินเทอร์เน็ต)

แต่สิ่งหนึ่งที่เรื่องราวทั้งสามนี้มีเหมือนกันคือ ความกระตือรือร้นที่มีต่อเทคโนโลยีอันเกิดจากความปรารถนาที่จะทำให้ผู้คนเข้าถึงความรู้ได้มากขึ้น ท่ามกลางความโกลาหลของโรคระบาดนี้ นักการศึกษาถูกบังคับให้ปรับไปใช้รูปแบบใหม่ และไม่ว่าจะรู้ตัวหรือไม่ก็ตามกำลังคิดหาวิธีให้บริการผู้เรียนในวงกว้าง ความหลากหลายของนักเรียนปัจจุบันจะเด่นชัดขึ้นเมื่อนักเรียนไม่ได้นั่งอยู่ในสถานที่เดียวกัน

ทุกวันนี้ การศึกษาแบบกระจายตัวกำลังพยายามเลียนแบบการเรียนรู้ในห้องเรียนให้ได้มากที่สุด ซึ่งก็ยากเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว แต่การศึกษาแบบกระจายตัวยังกำลังถูกทดสอบด้วยว่าเหมาะที่จะเป็นต้นแบบในระยะยาวเพื่อนำการศึกษาไปสู่ผู้คนจำนวนมากขึ้น โดยไม่คำนึงถึงสถานที่ ความต้องการ หรือทรัพยากรของผู้เรียนหรือไม่ นวัตกรรมเหล่านี้สร้างความเปลี่ยนแปลงที่ถาวรซึ่งเป็นประโยชน์ต่อเยาวชนที่แม้หลังจากที่โรคระบาดครั้งนี้จะจบลง ก็ยังต้องเผชิญกับความท้าทายอย่างต่อเนื่องในการได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ