Doorgaan naar hoofdtekst

Wat is een harde schijf? Meer informatie over HDD's, SDD's en externe opslag

7 min. lezen

11 oktober 2024

Wat is een harde schijf?

Een harde schijf is een stuk hardware dat wordt gebruikt om digitaal materiaal en gegevens op computers op te slaan. Deze niet-vluchtige opslagapparaten gebruiken magnetische schijven om gegevens permanent op te slaan en op te halen. Ze vormen de basis van computers, laptops en andere elektronische apparaten.

Elke computer heeft een interne harde schijf, maar er zijn ook externe harde schijven die gebruikt kunnen worden om de opslagruimte van een computer uit te breiden. 

 

Interne versus externe harde schijf: wat is het verschil?

Traditioneel gezien zijn er twee primaire categorieën voor opslagapparaten voor computergegevens: harde schijven (HDD's) en solid state drives (SSD's).

Interne harde schijven 

Interne harde schijven bevinden zich in de behuizing van het apparaat en zijn naadloos geïntegreerd in het systeem. Ze vormen een integraal onderdeel van het apparaat en vormen de belangrijkste opslagplaats voor het besturingssysteem, applicaties en bestanden.

Externe harde schijven

Externe harde schijven zijn daarentegen gescheiden van het interne systeem van de computer. Ze worden aangesloten via USB of een andere interface en bieden extra opslagruimte voor je bestanden, zoals documenten, foto's, video en muziek.

Externe harde schijven worden vaak gebruikt voor:

  • Het maken van een back-up van gegevens op je computer
  • Het opslaan van grote bestanden die de capaciteit van de interne harde schijf overschrijden
  • Het overdragen van bestanden tussen computers

Het verschil tussen primaire opslag en secundaire opslag

Computers maken gebruik van twee verschillende methoden voor het opslaan van gegevens: primaire opslag en secundaire opslag.

Primaire opslag, vaak hoofdgeheugen of RAM (Random Access Memory) genoemd, is een vluchtig opslagmedium dat tijdelijk gegevens en instructies vasthoudt die door de centrale verwerkingseenheid (CPU) worden verwerkt. Dit kun je beschouwen als het ‘brein’ van de computer. Het bevat gegevens en instructies die op dat moment door de CPU worden gebruikt. Primaire opslag is echter duur en heeft een beperkte capaciteit, waardoor het niet geschikt is voor langdurige gegevensopslag.

Secundaire opslag is daarentegen een niet-vluchtig opslagmedium dat gegevens behoudt, zelfs als de stroomtoevoer uitvalt. Het wordt gebruikt voor langdurige opslag van gegevens, zoals besturingssystemen, applicaties, gebruikersbestanden en back-ups. Secundaire opslagapparaten zijn doorgaans langzamer dan primaire opslagapparaten, maar bieden een veel grotere opslagcapaciteit tegen lagere kosten. Voorbeelden van secundaire opslagapparaten zijn harde schijven (HDD's), solid-state drives (SSD's), externe harde schijven en zelfs enigszins verouderde optische media zoals dvd's en Blu-ray-schijven.

Het belangrijkste verschil tussen primaire en secundaire opslag ligt in hun vluchtigheid en snelheid. De primaire opslag is vluchtig en er gaan gegevens verloren als de stroom wordt uitgeschakeld. De secundaire opslag is daarentegen niet-vluchtig en behoudt gegevens, zelfs als de stroom is uitgeschakeld. 

 

Wat is HDD?

Een harde schijf (HDD) is een traditioneel opslagapparaat dat bestaat uit gemagnetiseerde schijven (platters) die ronddraaien met een snelheid van 5400 tot 15.000 RPM. Hogere rotatiesnelheden maken snellere toegang tot gegevens mogelijk.

Digitale gegevens worden opgeslagen in binaire code (enen en nullen). De lees-/schrijfkoppen van een HDD magnetiseren delen van de platter om deze gegevens weer te geven, waarbij elke bit 1 of 0 is. Deze koppen kunnen zowel gegevens lezen als schrijven door de magnetisatie van de bits op een platter te detecteren of te wijzigen.

Wanneer gegevens worden gewijzigd, bijvoorbeeld bij het opslaan of verwijderen van een bestand, past de lees-/schrijfkop de magnetisatie van de plaat dienovereenkomstig aan.

Omdat gegevens magnetisch worden opgeslagen, zijn harde schijven niet-vluchtige apparaten, wat betekent dat ze gegevens zelfs dan behouden als de computer is uitgeschakeld. Op moderne interne HDD's kan tot 20 TB aan gegevens worden opgeslagen. Hoewel ze minder vaak als primaire opslag worden gebruikt vanwege SSD's, blijven HDD's betrouwbaar als externe opslagschijf.

Persoon die een externe harde schijf op een laptop aansluit, ter illustratie van het gebruik van een harde schijf voor gegevensopslag en back-up.

Wat doet een harde schijf?

Eenvoudig gezegd: een harde schijf slaat gegevens op. Op een computer zijn dit onder andere al je foto's, video's, muziek, documenten en toepassingen. Daarnaast wordt de programmatuur voor het besturingssysteem, frameworks en stuurprogramma's van je computer ook op harde schijven opgeslagen. De capaciteit van een harde schijf wordt gemeten in megabytes (MB), gigabytes (GB) en terabytes (TB).

Dit verschilt van RAM (Random Access Memory): RAM is tijdelijke computeropslag die elektriciteit nodig heeft om gegevens op te slaan. Daarom heet het vluchtig geheugen. Het slaat alleen gegevens op als de computer aan staat. RAM wordt niet gebruikt voor persoonlijke gegevens, alleen computergegevens. Je computer heeft geheugen nodig om soepel te werken en je in staat te stellen van taak naar taak of applicatie naar applicatie te springen zonder de draad kwijt te raken. RAM staat bekend als primaire opslag, terwijl HDD's en SSD's onder secundaire opslag vallen.

Een harde schijf is een opslagapparaat dat nodig is om je bestanden en gegevens op de lange termijn op te slaan. Elke keer dat je een bestand op je computer opslaat, sla je het op de harde schijf van je computer op. Een harde schijf is in feite een soort archiefkast voor al je digitale bestanden.

Externe harde schijf op een bureau, naast een pictogram van een bestand en een persoon die op een laptop werkt, ter illustratie van de opties voor gegevensopslag.

Soorten harde schijven: HDD's vs. SSD's

HDD's en SSD's hebben elk hun eigen unieke kenmerken, prestatiemogelijkheden en ideale gebruikssituaties.

 

Wat zijn de voor- en nadelen van HDD's?

 

Voordelen van HDD's

  • Voordelig: over het algemeen goedkoper per gigabyte vergeleken met SSD's, waardoor ze economisch zijn voor bulkopslag
  • Opslagcapaciteit: beschikbaar in grotere formaten, tot meerdere terabytes (TB), wat gunstig is voor uitgebreide gegevensopslagbehoeften
  • Levensduur van gegevens: geschikt voor langdurige opslag van gegevens die niet vaak worden gebruikt

Nadelen van HDD's

  • Snelheid: langzamere opstarttijden, langere bestandsoverdracht en laadtijden
  • Stroomverbruik: verbruikt meer stroom, wat de levensduur van de batterij in draagbare apparaten kan beïnvloeden
  • Geluid en warmte: genereert meer geluid en warmte tijdens de werking, wat de prestaties en duurzaamheid van het systeem kan beïnvloeden
  • Breekbaarheid: kan vatbaar zijn voor schade als het niet goed wordt beschermd

 

Veelvoorkomende toepassingen van HDD's

HDD's zijn het meest geschikt voor grootschalige opslag, zoals mediabibliotheken en back-ups. Ze zijn ideaal voor algemene computertaken waarbij het budget een rol speelt en een hoge snelheid niet essentieel is. HDD's zijn het meest geschikt voor:

  • Archiefopslag: ideaal voor langdurige gegevensopslag waarbij de toegangssnelheid niet zo belangrijk is
  • Mediabibliotheken: geschikt voor het opslaan van grote mediabestanden zoals video's, muziek en foto's
  • Back-ups: voordelig voor het regelmatig maken van back-ups en grote gegevensopslagplaatsen

 

Wat zijn de voor- en nadelen van SSD's?

 

Voordelen van SSD's

  • Snelheid: aanzienlijk snellere gegevenstoegang, opstarttijden, snellere bestandsoverdrachten en kortere laadtijden van applicaties
  • Energiezuinig: verbruikt minder stroom, waardoor de batterij van je laptop langer meegaat. 
  • Duurzaamheid: beter bestand tegen fysieke schokken en vallen, waardoor ze veiliger zijn voor mobiel apparaatgebruik
  • Stille werking: geen bewegende delen, wat resulteert in een stille werking

Nadelen van SSD's

  • Kosten: duurder per gigabyte vergeleken met HDD's
  • Opslagcapaciteit: over het algemeen verkrijgbaar in kleinere capaciteiten, waarbij consumentenmodellen doorgaans maximaal 4 TB bedragen
  • Schrijfduurzaamheid: beperkt aantal schrijfcycli, wat een probleem kan zijn bij constante grote gegevensschrijfbewerkingen

 

Veelvoorkomende toepassingen van SSD's

SSD's zijn ideaal voor besturingssystemen, applicaties en gaming. Ze zijn geschikt voor laptops en desktops waarbij prestaties van cruciaal belang zijn. SSD's zijn het beste voor:

  • Systeemschijven: perfect voor besturingssysteem- en software-installaties voor snellere algehele systeemprestaties
  • Laptops: ideaal voor draagbare apparaten vanwege het lagere stroomverbruik en de verbeterde duurzaamheid, waardoor ze ideaal zijn voor apparaten waarbij de batterijduur belangrijk is, zoals laptops en mobiele apparaten
  • Gaming: biedt betere gameprestaties met snellere laadtijden en responsiviteit
  • Professionele werkstations: handig voor taken die snelle toegang tot gegevens vereisen, zoals videobewerking en 3D-rendering

Kiezen tussen HDD's en SSD's

De keuze tussen een HDD en een SSD hangt vaak af van de specifieke behoeften van de gebruiker:

  • Budget en capaciteit: kies voor een HDD als je grote hoeveelheden opslagruimte nodig hebt tegen lagere kosten
  • Prestaties en betrouwbaarheid: kies voor een SSD als je hoge prestaties, snelheid en betrouwbaarheid nodig hebt

In veel moderne opstellingen maken gebruikers gebruik van beide typen: SSD's voor het besturingssysteem en applicaties om te profiteren van snelle toegang en HDD's voor de massale opslag van gegevens zoals video's, foto's en documenten. Deze hybride aanpak maximaliseert zowel de prestaties als de opslagcapaciteit.

Het opslaan van je gegevens in de cloud is ook een optie

De komst van cloudopslag bood een oplossing voor de beperkingen en risico's van harde schijven en een veiliger, toegankelijker alternatief voor gegevensopslag. Als je een bestand in de cloud opslaat, betekent dit dat je het online opslaat, waar het geen opslagruimte op je apparaat inneemt.

Met Dropbox-cloudopslag kunnen gebruikers bijvoorbeeld hun bestanden overal opslaan, openen en delen, zolang ze maar een internetverbinding hebben. Hierdoor is er geen fysieke opslagruimte meer nodig en beschik je over een betrouwbare back-up voor belangrijke gegevens.

Bewaar je bestanden veilig met Dropbox

Documenten, foto's, video's en meer—Dropbox houdt al je bestanden en mappen veilig in online cloudopslag.

Still uit een video waarin wordt uitgelegd hoeveel 1 terabyte aan opslagruimte is, en hoeveel bestanden en documenten er binnen die limiet kunnen worden opgeslagen

Gerelateerde bronnen bekijken

Iemand zit achter een bureau en verbindt zijn externe harde schijf met zijn laptop via een USB-kabel.

Handleiding voor gegevensopslag computer: Wat is het beste opslagapparaat?

Met zoveel verschillende soorten opslagapparaten voor computers kan het lastig zijn om te kiezen hoe je je bestanden het beste kunt opslaan. Bekijk onze handleiding om erachter te komen welke optie het beste bij jouw behoeften past.

Iemand kijkt naar het beeldscherm van een desktopcomputer in een kantooromgeving.

Kun je overschreven bestanden op je harde schijf terugzetten?

Het per ongeluk overschrijven van een bestand kan een ontmoedigende ervaring zijn. In onze handleiding ontdek je hoe je overschreven bestanden terugzet en hoe je dit in de toekomst kunt voorkomen.

Foto van een Dropbox-gebruiker die zijn opslagruimte in de cloud opruimt.

Je cloudopslag opschonen in 5 eenvoudige stappen

Rommel in je cloudopslag kan net zoveel chaos veroorzaken als fysieke rommel. Ontdek met onze gids hoe je je iCloud-, OneDrive- of Dropbox-opslag opschoont.