Doorgaan naar hoofdtekst

Zo vind je de ideale werk-privébalans

6 min. lezen

3 januari 2025

Wat is werk-privébalans?

Werken van 9 tot 5 raakt steeds meer achterhaald. Voor eerdere generaties was werk wellicht het allerbelangrijkste, maar we zijn allemaal de relatie tussen werk en gezondheid beter gaan begrijpen. We beseffen steeds beter welke rol ons privéleven in dit alles speelt.

De term 'werk-privébalans' spreekt voor zich:⁠ deze verwijst naar harmonie tussen je werk- en privéleven, zonder dat ze in conflict komen. Als je bijvoorbeeld moet overwerken, kun je een werk-privéconflict ervaren, waardoor je je werk- en privétaken niet tegelijk kunt vervullen. In dat geval is je werk-privébalans allesbehalve in evenwicht.

Wanneer mensen het hebben over het vinden van een goede balans tussen werk en privé, bedoelen ze doorgaans een werkplanning waarbij ze niet hun privétijd hoeven op te offeren ten gunste van langere uren. Het vinden van de juiste balans wordt vaak gezien als essentieel voor het geluk van werknemers en voor een gezonde organisatiecultuur.

Waarom is werk-privébalans zo belangrijk?

Iedereen wil meer tijd hebben om de dingen te doen die hij of zij leuk vindt. Is een betere balans tussen werk en privéleven dan niet gewoon wensdenken? Eigenlijk is het veel meer dan dat. Het is bewezen dat het bereiken van een goede balans tussen werk en privéleven van essentieel belang is voor de geestelijke gezondheid en zelfs de fysieke gezondheid, zowel voor kantoorpersoneel als voor freelancers. Een gebrek aan evenwicht kan leiden tot wat bekend staat als ‘burn-out’, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als:

"…een syndroom, veroorzaakt door chronische stress op de werkvloer waar niet goed mee wordt omgegaan ... een gevoel van vermoeidheid of uitputting, een groeiende mentale afstand tot het werk of een negatieve houding ten opzichte van een baan en afname van productiviteit."

Burn-outs komen steeds vaker voor en zorgen ervoor dat medewerkers hun motivatie en productiviteit verliezen. Bovendien worden ze in verband gebracht met hartziekten, hoge bloeddruk en bepaalde vormen van diabetes. Simpel gezegd is het voor niemand, en voor geen enkel bedrijf, gezond om voortdurend onder stress te staan.

Tips voor werk-privébalans

Je houding is net zo belangrijk als je acties als het gaat om het vinden van een gezonde balans tussen werk en privé. Zo kun je ervoor zorgen dat je op de goede weg zit om harmonie te vinden voor jou en je team:

Ken de waarde

Je zult misschien verbaasd zijn als ik je vertel dat een goede balans tussen werk en privéleven een van de dingen is die mensen het allerliefst willen. Uit een recent onderzoek is gebleken dat werknemers bereid zijn om minder betaald te krijgen als dat betekent dat ze voor een bedrijf kunnen werken dat meer empathie toont. Dat is een behoorlijk grote stap, ongeacht je persoonlijke omstandigheden. Het is echter een duidelijke indicator dat mensen werk niet langer zien als hun hele leven, maar als een middel om te leven. Wat betekent dit voor jou en je team? Je medewerkers moeten weten dat je hun belangen en welzijn belangrijk vindt, zowel op kantoor als thuis.

Noem het geen balans

Een steeds populairdere opvatting over het conflict tussen werk en privéleven is om het niet langer te zien als een delicate balans, maar als een manier om het leven als geheel te beschouwen. Denk bijvoorbeeld niet dat het versturen van een paar werkmails in het weekend automatisch ‘vrije tijd’ wegneemt. Denk ook niet dat het nemen van een pauze tijdens de werkdag betekent dat je je niet inzet.

Manage je tijd en energie

Een werkdag omvat meer dan alleen het aantal uren dat je achter een bureau doorbrengt. Probeer je werktaken op een nieuwe manier aan te pakken, bijvoorbeeld door een to-do-lijst of een tijdmanagementtechniek zoals Pomodoro te gebruiken. Ben je manager of baas, dan moet je je team de vrijheid geven om verschillende manieren van werken en taakbeheer te verkennen. Onze energie kent van nature pieken en dalen gedurende de dag. Val je collega niet aan omdat hij of zij niet constant op volle toeren draait. Hierdoor voel je je minder gestrest en beschik je over meer energie om het maximale uit je vrije tijd te halen.

Plan en stel je verwachtingen bij

Door je werkweek vooruit te plannen, kun je bepalen hoeveel tijd je daadwerkelijk aan je privéleven kunt besteden. Als je bijvoorbeeld van plan bent elke week 'all out' te gaan, kan het uitlopen op een mislukking, een teleurstelling en een burn-out. Schep meer realistische verwachtingen voor jezelf, zodat je een betere balans kunt vinden tussen je werk- en privéleven.

Neem zo vroeg mogelijk vrij, ook als je denkt dat je het niet nodig hebt. Doe het op een vast ritme en niet rond een gebeurtenis als een vakantie. Kies een willekeurige datum en frequentie, bijvoorbeeld de tweede dinsdag van elke maand gedurende zes maanden. Op die manier weet je team wat je moet doen en weet je zeker dat je voldoende tijd hebt om op te laden.

Als je een team aanstuurt, verwacht dan niet het onmogelijke van je teamleden. Probeer een project aan te pakken met de wetenschap dat er van alles mis kan gaan en houd daar rekening mee. Zelfs in de PERT-planningstechniek die door de marine is ontwikkeld, verloopt lang niet altijd alles even soepel.

Denk na over je omgeving

Of je nu thuis of op kantoor werkt, wees je bewust van de dingen waarmee je je omringt. Je hebt misschien niet veel controle over het ontwerp van je kantoor, maar doe je best om je werkplek netjes en opgeruimd te houden.Het oude gezegde “een opgeruimd bureau, een opgeruimde geest” klopt helemaal. En als je thuiskomt, zorg er dan voor dat je het gevoel hebt dat je je in een ruimte bevindt die is ontworpen om je te laten ontspannen en je stressniveau te verlagen. Laat geen werkdocumenten openstaan en laat werkmails niet voortdurend openstaan op je telefoon. Werk je als freelancer vanuit huis, probeer dan je kantoorruimte te beperken tot één kamer of bureau waarvan je aan het einde van de werkdag even weg kunt lopen.

Neem je geestelijke gezondheid serieus

Dat geldt zowel voor jouw team als voor jou.

Steeds meer bedrijven begrijpen het belang van ‘mentale gezondheidsdagen’. Dit betekent dat werknemers op elk gewenst moment vrij kunnen nemen om op te laden. Lichamelijk “ziek” zijn hoeft niet de enige reden te zijn om rust te nemen. 

Wees open tegenover je team over het belang van mentaal welzijn. Schaam je niet en moedig het niet aan om toe te geven dat je je niet altijd 100% voelt. Dat doet niemand namelijk. Hoewel deze houding het probleem niet oplost, kan het zeker helpen lasten te verlichten. 55% van de werknemers maakt zich zorgen over het aanvragen van vakantie om psychische problemen aan te pakken.

Door een open en eerlijk forum te creëren en je innerlijke gevoelens niet te verbergen, kun je je team helpen minder te stressen en hopelijk helpen de mogelijke invloed van deze problemen op het leven van je werknemers te verminderen.

Je hoeft er niet alleen voor te staan

Veel moderne werkplekken zien hun teams als meer dan alleen namen of nummers: ze zijn een soort extra familie. Collega's worden aangemoedigd om samen tijd door te brengen op sociale evenementen en na het werk, terwijl teamchats via Slack of Zoom meestal de norm zijn. Eigenlijk worden collega's aangemoedigd elkaar te zien als vrienden, mensen met wie ze een connectie kunnen maken en op wie ze kunnen vertrouwen. Dit gevoel van kameraadschap kan een enorm verschil maken voor de balans tussen werk en privéleven. Sterker nog, er werd vastgesteld dat isolatie een negatieve invloed had op de motivatie van mensen die begonnen met telewerken zonder een verspreid team om hen te ondersteunen.

Dat gezegd hebbende, afstand kan je team er niet van weerhouden om verbinding te maken, zeker niet nu er zoveel effectieve tools zijn die je in staat stellen om op afstand te werken. Zorg er wel voor dat iedereen toegang heeft tot en kennis heeft van alle samenwerkingstools die ze nodig hebben om een gebruiksvriendelijke, uniforme werkruimte te creëren.

Ontdek een flexibelere manier van werken

Bespaar tijd, werk naadloos samen en lever werk sneller af met hulpmiddelen waarmee teams hun werk gedaan krijgen.

Belangrijkste aandachtspunten voor het creëren van een gezonde balans tussen werk en privéleven

De sleutel tot een goede werk-privébalans is ervoor te zorgen dat jij en je team aandacht hebben voor jullie persoonlijke en gezinsleven. Dit betekent niet dat iemand zijn of haar beroepsleven moet bagatelliseren, maar men mag niet vergeten dat werk en het leven buiten werk even belangrijk zijn.

Je collega is niet alleen een persoon die acht uur per dag met een laptop komt opdagen. Hij of zij is ook een mens met honderden belangrijke verplichtingen buiten het werk. Wanneer jullie allemaal het erover eens zijn met deze manier van denken, dan zul je merken dat je samen echt een goede balans kunt vinden tussen werk en privé.

Gerelateerde bronnen bekijken

Een medewerker op afstand kijkt mee over zijn schouder en ziet een laptop openstaan waarop vijf teamleden een videogesprek voeren over een project.

Hoe je van flexibel werken een succes maakt

Vraagt u zich af hoe u flexibele werkregelingen voor uw team kunt implementeren? Ontdek de door experts ondersteunde strategieën voor succesvol flexibel werken.

Een persoon zit buiten op een stoel, omringd door potplanten, en gebruikt een smartphone. Dit staat symbool voor een moment van ontspanning.

Hoe je een betere routine voor werken op afstand kunt creëren

Heb je moeite om productief te blijven? Ontdek praktische tips om een duurzame routine te creëren die uw focus, evenwicht en succes in het dagelijks leven vergroot.

Een solopreneur maakt aantekeningen op een notitieblok dat naast zijn laptop ligt, terwijl hij in zijn andere hand een document vasthoudt.

6 van de beste productiviteitsapps voor het verbeteren van taak- en tijdbeheer

Worden rustige werkdagen jouw dagelijkse routine? Ontdek onze speciaal samengestelde lijst met beproefde mobiele en desktop-apps waarmee u uw efficiëntie en productiviteit kunt verhogen.